Glossary (อภิธานศัพท์)

A
Allergen คือ สารแปลกปลอมจากภายนอกที่สามารถก่อให้เกิดปฏิกิริยาการแพ้ได้

Allergic rhinitis คือ โรคภูมิแพ้จมูกอักเสบ เป็นรูปแบบการอักเสบชนิดหนึ่งที่เกิดจากระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายมีการตอบสนองอย่างมากต่อสารก่อภูมิแพ้ชนิดต่างๆ โดยมีอาการแสดงทั่วไป คือ การจาม น้ำมูกไหล อาการคันตาร่วมกับมีน้ำตาไหล และอาการคันจมูก

Allergy คือ การตอบสนองที่มากเกินไปของระบบภูมิคุ้มกันร่างกายต่อสิ่งแปลกปลอมจากภายนอกซึ่งไม่เป็นอันตรายต่อร่างกาย

Anaphylaxis คือ อาการแพ้ชนิดที่มีความรุนแรงและอันตรายถึงแก่ชีวิต โดยความผิดปกติที่พบ ได้แก่ ความดันโลหิตต่ำ ผื่นชนิดลมพิษ หายใจติดขัดหรือหายใจมีเสียงหวีด เป็นต้น

Angioedema คือ อาการบวมของเนื้อเยื่อที่ปรากฏขึ้นเฉพาะบริเวณใต้ผิวหนัง ซึ่งโดยทั่วไปจะเกิดขึ้นบริเวณรอบดวงตา ริมฝีปาก และลิ้น ในบางครั้งอาจเกิดขึ้นที่เยื่อบุทางเดินหายใจ ทำให้เกิดอาการหายใจติดขัดได้

Antibodies คือ โปรตีนชนิดพิเศษที่เป็นส่วนประกอบของระบบภูมิคุ้มกันของร่างกาย ซึ่งถูกสร้างขึ้นโดยเซลล์เม็ดเลือดขาวและไหลเวียนอยู่ในกระแสเลือด ทำหน้าที่ค้นหาและจับกับโปรตีนแปลกปลอม เพื่อกระตุ้นระบบภูมิคุ้มกันให้เกิดการทำลายสิ่งแปลกปลอมนี้ออกจากร่างกาย

Antigen คือ สารแปลกปลอมที่ก่อให้เกิดการตอบสนองของระบบภูมิคุ้มกันในร่างกาย ซึ่งโดยปกติจะพบในรูปแบบของโปรตีน เรียกอีกชื่อหนึ่งว่า สารก่อภูมิแพ้

Antihistamine คือ ชนิดของยาที่นำมาใช้เพื่อบรรเทาอาการแพ้ ออกฤทธิ์โดยการปิดกั้นตัวรับของสารฮิสตามีน

C
Conjunctivitis คือ การอักเสบของเยื่อบุตาที่บุอยู่ด้านในของเปลือกตา ถ้าการอักเสบเกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรีย เรียกว่า โรคตาแดง หรือ โรคเยื่อบุตาอักเสบจากแบคทีเรีย แต่ถ้าสาเหตุเกิดจากการแพ้ เรียกว่า โรคเยื่อบุตาอักเสบจากภูมิแพ้

D
Dander (Animal) คือ เซลล์ผิวหนังที่ตายแล้วซึ่งมักจะติดอยู่บนขนสัตว์ เซลล์เหล่านี้สามารถลอยไปมาในอากาศ จากนั้นจะตกลงบนพื้นผิว และสามารถเกาะกลุ่มเข้าด้วยกันโดยมีตัวพาคือฝุ่นในครัวเรือน

Decongestant คือ ชนิดของยาที่ลดอาการบวมของเนื้อเยื่อจมูก ใช้เพื่อบรรเทาอาการคัดจมูก และลดปริมาณสารคัดหลั่ง

Dermatitis คือ การอักเสบของผิวหนังที่เกิดจากการสัมผัสโดยตรงกับสารที่ระคายเคือง หรือเกิดจากปฏิกิริยาการแพ้ อาการที่พบ ได้แก่ อาการแดง คัน และอาจเกิดเป็นตุ่มน้ำในกรณีที่มีอาการมากๆ

Dust mites คือ ไรฝุ่น เป็นสิ่งมีชีวิตขนาดเล็กที่ไม่สามารถมองเห็นได้ด้วยตาเปล่า อาศัยอยู่ในเส้นใยของหมอน ที่นอน ผ้าห่ม และพรม ซึ่งสามารถดำรงชีวิตอยู่ได้ด้วยเซลล์ผิวหนังที่ตายแล้ว เป็นสาเหตุหลักของการเกิดโรคภูมิแพ้ภายในบ้าน

H
HEPA ย่อมาจาก High Efficiency Particulate Air (HEPA) เป็นตัวกรองสำหรับให้อากาศผ่านตะแกรงละเอียดที่ทำมาจากรูขนาดเล็กจำนวนมาก เพื่อดักจับอนุภาคขนาดเล็ก (0.3 ไมครอน)

Histamine คือสารที่หลั่งออกมาจากระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายภายหลังการสัมผัสกับสารก่อภูมิแพ้ ฮิสตามีนจะเข้าไปจับกับตัวรับที่ใกล้กับหลอดเลือดส่งผลให้เกิดการขยายตัว นอกจากนั้นฮิสตามีนสามารถเข้าไปจับกับตัวรับอื่นๆบนเยื่อบุโพรงจมูก และก่อให้เกิดอาการแพ้ต่างๆ เช่น บวม คัน และน้ำมูกไหล

Hives ลมพิษ คือ ผื่นชนิดหนึ่งที่มีลักษณะขอบนูนและไม่เรียบ เกิดขึ้นจากปฏิกิริยาของร่างกายต่อสารก่อภูมิแพ้ สามารถเกิดได้ทุกส่วนของร่างกาย เช่น หน้า ริมฝีปาก ลิ้น ลำคอ และหู

I
Immune system คือ ระบบคุ้มกันของร่างกายในการต่อต้านการติดเชื้อและสิ่งแปลกปลอมต่างๆ

Indoor allergies ภาวะภูมิแพ้ที่มีสาเหตุมาจากสารก่อภูมิแพ้ภายในบ้าน เช่น สปอร์ของเชื้อรา สะเก็ดผิวของสัตว์เลี้ยง แมลงสาบ หรือไรฝุ่น

M
Mold คือ เชื้อราขนาดเล็ก สปอร์ของเชื้อราเป็นสาเหตุทั่วไปของโรคภูมิแพ้ โดยสปอร์เหล่านี้สามารถเจริญเติบโตได้ดีในบริเวณบ้านที่มีความชื้น เช่น ห้องใต้ดิน หรือ
ห้องน้ำ นอกจากนี้เชื้อรายังสามารถมีชีวิตอยู่ได้ในสิ่งแวดล้อมภายนอกบ้าน เช่น หญ้าชื้น กองใบไม้ ฟาง เป็นต้น

O
Outdoor allergies คือ ภาวะภูมิแพ้ที่มีสาเหตุมาจากสารก่อภูมิแพ้ในที่โล่งแจ้ง เช่น ละอองเกสรหรือละอองหญ้า และสปอร์เชื้อรา

P
Perennial allergies เป็นอีกชื่อหนึ่งของโรคภูมิแพ้ภายในบ้าน

Pollen คือ ละอองเกสร มีลักษณะเป็นผง เนื้อละเอียด มีขนาดเล็กมาก ถูกปล่อยมาจากเกสรของดอกไม้ เป็นสาเหตุสำคัญของโรคภูมิแพ้ตามฤดูกาล (seasonal allergy)

R
Rhinitis คือ การอักเสบของเยื่อบุโพรงจมูก

S
Seasonal allergies หรือโรคภูมิแพ้ภายนอกบ้าน ถูกจัดแบ่งลักษณะตามการตอบสนองที่มากเกินไปของระบบภูมิคุ้มกันต่อสารก่อภูมิแพ้ที่พบทั่วไปภายนอกบ้าน เช่น ต้นไม้ หญ้า หรือ สปอร์ของเชื้อรา

Sinusitis คือ การอักเสบของโพรงไซนัสที่มีสาเหตุมาจากการติดเชื้อ เช่น แบคทีเรีย ไวรัส หรือเชื้อรา หรือเกิดการอักเสบจากปฏิกิริยาการแพ้

U
Urticaria คือ ผื่นลมพิษ มีลักษณะขอบนูนและไม่เรียบ เกิดขึ้นจากปฏิกิริยาของร่างกายต่อสารก่อภูมิแพ้ สามารถเกิดได้ทุกส่วนของร่างกาย เช่น หน้า ริมฝีปาก ลิ้น ลำคอ และหู